Το έθιμο του Καλόγερου
Κώστας Πινέλης : O Καλόγερος της Βυζώς (Βιζύης), ο Κιοπέκ Μπέης,
Όπως για τον Καλόγερο του Κωστί έχουμε θαυμαστές περιγραφές-μελέτες όπως του καθηγητή της Μεγάλης του Γένους Σχολής Αν. Χουρμουζιάδη το 1872, έτσι και για τον Καλόγερο της Βύζας έχουμε την γνωστή πραγματεία, «Οι Καλόγεροι και η λατρεία του Διονύσου εν Θράκη»του μεγάλου ποιητή μας Γ. Βιζυηνού. Η πραγματεία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Εβδομάς» το 1888 και στη «Θρακική επετηρίδα» της Πόλης κατά το 1897.
Μετά την καταγραφή του Βιζυηνού, ασχολήθηκε η δικιά μας λαογραφική επιστήμη με επικεφαλή τον Νικόλαο Πολίτη αλλά και ξένοι σημαντικότατοι μελετητές όπως οι Ντόκινς, Χάρισον, Φρέιζερ, Καζάροφ, Γουάις, Λίγκμαν, Κόρνφορντ, κ.ά. και οι καλόγεροι πήραν μια εξέχουσα θέση στην παγκόσμια βιβλιογραφία.
Όλοι συμφωνούν για τις ομοιότητες που υπάρχουν με το αντίστοιχο σατυρικό δράμα του Σοφοκλή, τους Ιχνευτές που βρέθηκε, όπως είναι γνωστό, σε κάποιο πάπυρο της Οξυρύχνου στην Αίγυπτο και πρωτοδημοσιεύτηκε από τον A. Hynt στα 1912.
Περισσότερα ΕΔΩ!
Πλήθος τα έθιμα αυτών των ημερών της Αποκριάς, πλήθος τα έθιμα που, μάλιστα, έχουν ρίζες πανάρχαιες οι οποίες χάνονται στο βάθος του χρόνου. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα που λάβαινε χώρα στη Βιζύη της Θράκης, μας περιγράφει με το μοναδικό του τρόπο, ο ποιητής Γεώργιος Βιζυηνός. Είναι το έθιμο των"Καλογέρων", το οποίο συναντάμε και σε άλλα μέρη της Ελλάδος, ακόμη και σήμερα, με κάποιες παραλλαγές κι απλοποιήσεις και με διαφορετικές ονομασίες. Αξίζει να διαβάσει κανείς την υπέροχη περιγραφή του Βιζυηνού στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/leukoma/htm/14.htm
Ένα βιβλίο, μια σπάνια ανατύπωση από τον ΙΕ τόμο του "Αρχείου του Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού", εκδόσεων του 1950, που έπεσε στα χέρια μου ψάχνοντας σε κάποιο παλαιοβιβλιοπωλείο, καταγράφει πολύτιμες πληροφορίες για το έθιμο τούτο, στηριζόμενο στην περιγραφή του Βιζυηνού και όχι μόνο. Σάρωσα εδώ κάποιες μόνο από τις σελίδες του, αρκετές ίσως για μιαν ανάρτηση -αλλά δε μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η εγγραφή, επομένως, δεν είναι μικρή και αφορά μονάχα όποιον πραγματικά ενδιαφέρεται για όλα αυτά και είναι διατεθειμένος να αφιερώσει λίγο χρόνο ώστε να την αναγνώσει. Σημειώνει, λοιπόν, ο μεγάλος λαογράφος μας Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου: